Thứ Bảy, 30 tháng 6, 2007

KHÁM PHÁ SUỐI ĐÁ NGỌN

Trên đảo Phú Quốc có một nơi mà du khách ít biết nhưng nếu tự khám phá sẽ khó mà quên được: suối Đá Ngọn…

Phù Sa Lộc

Rời thị trấn Dương Đông, theo đường Nguyễn Trung Trực 3 cây số đường nhựa, chúng tôi vượt thêm 7 cây số đường đất đỏ về hướng suối Đá Bàn. Đêm qua mưa tầm tã, tuy nhỏ nhưng con đường vẫn có nhiều vũng nước hơi khó lái xe gắn máy. Chúng tôi quanh co xuyên qua những xóm làng thưa thớt, êm ả với những vườn tiêu xanh tươi, những cây rừng phủ rợp bóng mát, những con suối ồn ào tiếng nước đổ dưới chân cầu để đến hồ Dương Đông.

HôDương Đông ở chân núi Hàm Ninh – dãy núi dài nhất (30 cây số) và cao nhất (603 mét) trong 99 ngọn núi trải dài từ Bắc chí Nam của Phú Quốc, thuộc Vườn Quốc gia Phú Quốc. Vườn hiện có diện tích rộng tự nhiên 31.422 hec-ta, được quy hoạch thành 3 phân khu chức năng: phân khu bảo vệ nghiêm ngặt, phân khu phục hồi sinh thái và phân khu hành chính – dịch vụ – nghiên cứu khoa học. Trải từ Bắc đến Trung đảo, vườn khá đa dạng với nhiều hệ sinh thái quý hiếm. Mùa hè, tiếng ve râm ran trên những tán cây rừng như bản hòa ca bất tận.

Hồ Dương Đông chu vi 3,5 cây số, sâu 15 mét, được tạo từ hẻm núi và một con đập xi măng, cung cấp nước sinh hoạt cho thị trấn Dương Đông. Mặt hồ nước xanh sậm màu ve chai trong suốt thấy từng đàn cá mè, cá lóc lượn lờ, cá con nhỏ như bầy ròng ròng nhởn nhơ bơi lội quanh xuồng. Người ta nói nơi đây vào những trưa nắng lớn thuờng thấy hai con càng đước, mỗi con nặng khoảng 25 – 30 ký, xuất hiện… Xuồng máy composite chạy khoảng 20 phút băng ngang hồ đến chân suối Đá Ngọn. Đầu mùa nắng, trong khi suối Đá Bàn, suối Tranh khô kiệt nước thì suối Đá Ngọn và bảy ngọn thác của nó lúc nào cũng ồn ào tiếng nước chảy. Nước nhiều đến đỗi hồ Dương Đông phải xả bớt mới không bị vỡ đập. Vậy mà, trong năm nay, hồ sẽ được xây cao thêm khoảng 15 mét nữa, để phục vụ nhu cầu sử dụng nước cho cư dân thị trấn Dương Đông sẽ gia tăng trong tương lai.

Mới đầu mùa mưa mà suối Đá Ngọn đã “hung hãn” quá chừng. Nước tràn trề, chiếm một khoảng bề ngang rộng chừng 6 mét. Con đường từ chân suối đi lên thật vô cùng ngoạn mục. Đá là đá, đủ hình thù, kích cỡ. Giày dép mang theo “bất lực” trước thiên nhiên hoang dã, chỉ có chân trần mới cực khổ vượt qua được hàng triệu tảng đá rất khó đi, có khi phải dầm chân trong làn nước lạnh buốt chảy siết. Có lúc phải băng rừng dọc theo triền suối, níu cành cây giữ thăng bằng, lắm khi níu nhằm nhánh dứa gai, máu ứa bàn tay, đau điếng. Sung sướng nhất là khi được đặt chân trên các tảng đá phẳng phiu, thoải mái ngắm phong lan, dương xỉ bám đầy trên cành nhánh cây rừng. Nhưng bất ngờ nhất là ai cũng “bần thần” khám phá thấy cây tùng lá nhỏ như kim – một loại cây tưởng chỉ có ở Trung Hoa huyền thoại từ thuở xa xưa nào – không ngờ có mặt ở cuối trời Tây Nam đất nước. Hơn thế nữa, ở đây còn có cây tùng rậm lá, lạ mắt làm xao xuyến bao con tim nhạy cảm. Đâu chỉ có vậy, người “sành chuyện” cho biết Vườn Quốc gia Phú Quốc hiện có hơn 530 loài thực vật cùng 150 loài động vật gồm 12 chi, 69 họ; 365 loài chim với các loài hiện có tên trong danh sách các loài quý hiếm, mà hiếm nhất là sói rừng và khỉ bạch. Đại mộc cao khoảng 20 - 30 mét làm thành một sinh tầng cao với các loại cây: vên vên, dầu song nàng, dầu cát, cầy, dẻ, săng sót, da, bứa,… Đặc biệt là mùa cua (hoa sữa). Theo một cư dân được sinh ra và sống ở đảo từ bốn chục năm nay, mùa cua có mặt ở đảo từ rất lâu đời, có cây gốc tới 2 - 3 người ôm.

Theo dòng suối lên cao, không khí mát rượi, thanh sạch hiếm có. Dọc đường, từ khe đá nhỏ rứt bất ngờ nhô lên một đóa trang rừng đỏ tươi nổi trên mấy chiếc lá xanh sẫm. Mua và sim mọc dài theo suối khoe những cành hoa tím đẹp mơ màng. Bao nhiêu nhọc mệt dường như tan biến khi nhấm chiếc lá bứa chua chua, nhất là khi đứng trước con thác thứ nhất mà anh bạn địa phương tạm đặt tên là thác “Đầu Lâu”. Anh chỉ vào dòng nước trắng xóa xoáy ồn ào, lờ mờ ba hốc đá đen, nói: “Có hai hốc mắt và một hốc miệng, giống hệt cái đầu lâu”. Ai cũng ngẩn ngơ trước bàn tay “nghịch ngợm” của trời đất.

Lại vượt qua muôn vàn đá tảng chìm trong nước, chân dò dẫm khỏa lớp rong rêu bám trên đó, bấm mấy ngón chân, đặt bước cẩn thận mới không bị trượt. Chốc lát đã đến ngọn thác thứ nhì, ở độ cao 300 mét. Thác cao, nước đổ ào ạt, âm vang nhói ngực. Cánh đàn ông, con trai nhanh chóng nhào xuống hồ nước nhỏ, bơi lội đã đời rồi mới tựa lưng vào thành thác cho nước dội mạnh lên đầu, lên người xóa tan mệt mỏi. Nhìn cảnh ấy, cánh nữ người này rủ người kia xuống tắm, nhưng không ai chịu “phát pháo”. Bất ngờ cơn mưa rừng ào ạt đổ. Bờ suối có duy nhất chiếc hang cạn, vừa đủ hai người trú với mớ đồ đạc đem theo ém sát trong hốc. Các cô ướt mèm, “đành” nhanh chóng nhào xuống suối, quậy tưng.


Anh bạn địa phương bắt được mấy có cá lóc cỡ cườm tay người lớn, gom mớ cành khô, nhóm bếp lửa, cầm sấp báo quạt liên hồi. Trong mưa, lửa cháy khó khăn, khói tỏa mịt mù. Có than, anh bạn nhanh tay đùa chúng vào dưới thân cá. Mặc kệ mưa, cá vẫn chín nhờ sấp giấy báo phủ lên trên. Chốc chốc anh thăm chừng, trở mặt cá bằng bàn tay chai sần lao động của mình. Cá chín, cả đoàn túm hụm quanh hốc đá, bốc chấm muối tiêu chanh ớt, mặc cho nước từ cành nhánh cây nhỏ xuống. Nước cá ngọt thơm hòa trong nước mưa ngọt mát, thấm sâu vào tận dạ dày đói meo. Dường như ai cũng thích thú thưởng thức hương vị khẩn hoang nên không thèm rớ tới mấy lát pa tê, xúc xích, chả lụa ngâm trong suối lạnh ngắt, cùng mấy ổ bánh mì đựng đầy bọc nylon. Cái lạnh của mưa rừng hầu như tan biến trước những nhúm cá tươi ngon cùng mấy ngụm rượu sim đậm đặc uống bằng nắp chai. Hòa mình trong “cuộc sống hoang dã” này, người nào cũng khoái trá đoan chắc có lẽ chưa ai khác được hưởng chuyến du ngoạn suối kỳ thú như vầy…


Còn năm tầng thác nữa mới tới đỉnh của suối Đá Ngọn. Cả năm ngọn thác này đều đẹp hơn hai ngọn thác dưới cùng mà chúng tôi đã đi qua. Trong đó, ngọn thác thứ tư cao khoảng 10 mét, nước đổ xuống mặt hồ rộng khoảng 30 mét vuông, tha hồ bơi lội, tha hồ mát- xa cực đã. Mưa nổi bong bóng, nghĩa là mưa dai, nên chúng tôi đành xuống núi. Phải rất thận trọng khi đặt chân trên những tảng đá nổi, vì giờ đây lớp rêu bám trên thân nó ngấm nước mưa, trơn nhớt. Dù hết sức cẩn trọng nhưng cũng có mấy người trượt chân, thậm chí có người té ụp bị nước cuốn đi, may, níu được tảng đá ngầm. Vất vả trong niềm hứng khởi, chừng tiếng đồng hồ, chúng tôi thấy khoảng sáng hé lộ ở “chân trời”. Đó là chân suối, nơi có chiếc xuồng composite đang chờ đưa chúng tôi băng ngang hồ Dương Đông.

Chạy xe gắn máy về nơi nghỉ, cứ tưởng ít lắm sẽ có vài người bị cảm lạnh, nhất là các cô, các bà. Nhưng không, tất cả dường như mạnh khỏe thêm ra, chuyến đi mạo hiểm như tạo thêm niềm sảng khoái, thích thú vì ai cũng luôn có nụ cười trên môi khi nhắc đến suối Đá Ngọn.

Cháo lòng Cái Tắc

Phương Kiều

Dù nằm ở một địa phương hơi "khuất", nhưng nhờ món cháo này mà Cái Tắc đã trở nên nổi tiếng với khách gần xa. Cái Tắc (xã Tân Phú Thạnh, Châu Thành A, Hậu Giang) nằm ở ngã ba đường đi Vị Thanh và Sóc Trăng, nên mỗi khi có dịp đi qua tuyến đường này, khách đường xa đều háo hức ghé vào dùng một tô cháo điểm tâm vào buổi sáng sớm hoặc "ăn lấy no" vào buổi trưa hay buổi chiều.

Trước kia, ở đây có khoảng 10 quán bán trong nhà lồng chợ. Nhưng nay, khi nhà lồng chợ được chỉnh trang thì các quán đã dời ra bên ngoài, thành một dãy rất dễ nhìn thấy với những bảng hiệu to tướng kêu gọi khách hàng. Và khách hàng hầu như lúc nào cũng có mặt.

Để tạo nên một thương hiệu uy tín như thế, cháo lòng Cái Tắc đã trải qua thời gian dài gầy dựng, nhưng quan trọng nhất vẫn là "bí thuật" nêm nếm. Dù mỗi quán có một phương thức khác nhau, nhưng tựu trung đều đem lại hương vị đặc sắc, tương tự nhau, mà người "bình thường" không sao phân biệt được.

Cháo lòng Cái Tắc được nấu rất nhừ và lỏng. Khi nồi cháo được nấu sôi, người ta cho huyết, thịt, phèo, phổi,... vào. Và khi nồi cháo sôi nhừ, người ta dùng vá vớt tất cả ra, trừ huyết, cho vào mâm. Với cái vá trên tay, người ta quấy nồi cháo vài vòng, sao cho huyết tan thành từng miếng nhỏ, màu huyết hòa vào màu cháo thành một màu trắng ửng hồng trông thật bắt mắt là được. Sau đó, người ta nêm bột ngọt, nước mắm ngon, hành cùng một số gia vị khác vào. Nồi cháo đã hoàn tất. Khi có khách, người bán bốc một nhúm giá cho vào tô, dùng vá khoắng một lượt rồi múc cháo cho vào tô, sau đó rắc chút ngò xắt nhỏ, chan một chút nước mắm ngon rồi rắc tiêu, sắp thịt, phèo, gan, phổi,... lên trên mặt trước khi dọn ra bàn.

Muốn ăn tô cháo, người ta phải chờ đợi khoảng 5 đến 10 phút vì những động tác ấy và cũng vì khách đông. Khi tô cháo được đặt trước mặt, một làn khói phất tỏa mùi thơm gợi thèm vào khứu giác khách. Cạnh tô cháo còn có chai nước mắm ngon, lọ ớt bằm, dĩa chanh tươi cắt sẵn, dĩa giá sống, dĩa bánh "chá quảy" cùng một dĩa bún sợi nhỏ trắng tinh. Gắp nhúm giá sống, nặn miếng chanh, cho chút ớt bằm, một nửa cái bánh "chá quảy", một ít bún sợi nhỏ, chan chút nước mắm vào tô cháo, dùng đũa trộn đều, tô cháo đặc lại. Nếu bạn lỡ tay làm cho tô cháo quá đặc, không vừa ý, người bán vui vẻ mang đến cho bạn chén nước cháo hòa vào. Thế là bạn đã có tô cháo lòng Cái Tắc rất ngọt vị thịt, rất thơm mùi ngò, tiêu, rất cay vị ớt, rất chua vị chanh, béo vị bánh "chá quảy",...

Buổi sáng, ăn cháo lòng Cái Tắc là một điều thú vị, nhất là trong những ngày trời se lạnh của tiết lập đông hoặc những ngày mưa dầm nặng hột. Tất cả sẽ tan biến khi bạn ngồi cạnh người bán bên gióng gánh ấm rực lửa hồng và nhất là ăn tô cháo nóng hổi thơm ngon thì trên đời không gì có thể sánh bằng. Cháo còn ngon hơn khi bạn ngồi "tum húm" bên cái bàn gỗ tạp tuềnh toàng, vừa ăn vừa trò chuyện với những người bên cạnh, hoặc lắng nghe đủ thứ những câu chuyện đời một cách thích thú. Đó cũng là cái "hương vị" độc đáo làm tăng thêm uy tín của cháo lòng Cái Tắc đối với khách sành ăn, vì không thể tìm thấy ở những nhà hàng sang trọng nào đó mà cháo lòng Cái Tắc có tên trong thực đơn
.

Thứ Sáu, 29 tháng 6, 2007

Kế hoạch kinh doanh dành cho khách sạn nhỏ

Tặng quý khách sạn một mẫu “Kế hoạch kinh doanh” dành cho khách sạn nhỏ. Trích từ quyển “Đường vào nghề khách sạn” của nhà xuất bản Trẻ và CTCP Tinh Văn.

Đường vào nghề – kinh doanh khách sạn (NXB Trẻ – Công ty cổ phần Tinh Văn xuất bản) sẽ giúp bạn thực hiện được ước mơ này.

Đường vào nghề: Kinh doanh khách sạn giúp bạn nắm được các bước cơ bản trong lộ trình kinh doanh cơ sở lưu trú du lịch, tạo cho bạn sự tự tin trong việc lựa chọn công ăn việc làm của mình. Cuốn sách không chỉ cung cấp những thông tin khái quát về lĩnh vực kinh doanh khách sạn mà còn mô tả cặn kẽ các bước cần thực hiện trong việc điều hành khách sạn nếu bạn muốn hạn chế tỷ lệ thất bại đến mức thấp nhất. Cuốn sách đúc kết kinh nghiệm thực tế của các chuyên gia quản lý khách sạn đã nhiều năm lăn lộn với nghề.

Thông tin về cuốn sách:
Tên sách: Đường vào nghề: Kinh doanh khách sạn
NXB Trẻ, 2007 * Số trang: 252 * Giá: 39.000đ

Mọi chi tiết xin liên hệ: 8209691 (ext. 305, 306) hoặc qua địa chỉ e-mail: bwp@bwportal.com.

Có đến 81 cách gây tổn thất cho các nhà hàng, quán bar tại Việt Nam

Metinfo tặng quý khách hàng một tài liệu hay cho công việc kinh doanh nhà hàng, quán bar. Tài liệu này được lấy từ VINALINK.

Vàm Nao, mùa cá bông lau

Cứ tưởng là sao sa. Ba bên bốn bề, trong khoảng chừng 3km trên một khúc sông, hàng ngàn ngọn đèn dầu le lói sáng trong đêm đen. Với tôi, đó là một trận đồ bát quái của ánh sáng chập chờn mà lần đầu tiên trong đời tôi được thưởng ngoạn với vô vàn cảm hứng!


KỲ THÚ TRÊN VÙNG SÔNG NƯỚC

Vợ chồng anh Chúng hớn hở với chú cá bông lau bự chảng vừa mắc lưới

16 giờ 30, đúng hẹn, anh chàng Lê Hữu Tín (27 tuổi, ấp Trung 1, thị trấn Phú Mỹ, huyện Phú Tân, tỉnh An Giang) tới hối chúng tôi lên đường ra xóm cá. Là tay kinh doanh tư nhân, Tín “quen lớn” với dân làm nghề “bà cậu” ở địa phương, có thể đưa chúng tôi đi bủa cá bông lau với bất cứ chiếc ghe nào. Ngang qua một căn nhà gần xóm, có tiếng hát vu vơ:

- “Ngó xuống Vàm Nao thấy con cá bông lau nó nhảy nhào vô lưới.

Anh ngồi anh chắc lưỡi biết chừng nào mới cưới đặng… em”.

Chúng tôi thích thú nhìn nhau, tắm tắc khen câu hát quá chừng hay. Nhưng nhà nghiên cứu Nguyễn Hữu Hiệp (hội viên Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam tại An Giang) cười nửa miệng: “Lão ngư tri thủy này muốn trác mình đó, khi ông cải biên con cá đao nổi tiếng xứ này ngày xa xưa thành con cá bông lau của thời nay”.

Bước tới chiếc cầu đầu bến, chúng tôi hứng thú thấy chừng 9 – 10 chiếc ghe tam bản đang chuẩn bị đi bủa lưới cá bông lau. Mỗi ghe là một cặp vợ chồng, có ghe có cả con nít đi theo. Chúng tôi xuống ghe anh Nguyễn Văn Bi, 32 tuổi, làm nghề này đã 10 năm. Chị Nguyễn Thị Châu - 29 tuổi, cũng từng ấy năm theo nghề - cặm cụi thắp từng ngọn đèn dầu rồi chụp chắn gió bằng vỏ chai nhựa nước khoáng. Mỗi ghe có khoảng 20 chiếc đèn, đặt trên miếng mốp hình chữ A, nằm khít bên nhau thành một hàng dài, rất thuận tiện khi thả lưới cũng như khi cuốn lưới. Mỗi ghe có 4 tay lưới, mỗi tay dài 100m. Anh Bi cho biết, 5 tay lưới chừng 6 – 7 triệu đồng, còn ghe khoảng 10 triệu đồng với chiếc máy 6 ngựa rưỡi. Chiếc ghe coi nhỏ vậy mà chứa vợ chồng anh, con trai anh – Nguyễn Tú Nguyên, 7 tuổi - cùng chúng tôi 4 người. Ghe nổ máy, hướng ra sông. Xóm chợ dần xa, chẳng mấy chốc đã tới “rún cá”, ngay ngã ba Vàm Nao.

Anh Hiệp cho biết: Vàm Nao có nghĩa là cửa sông nôn nao, lo sợ. Gọi vậy vì thuở xưa, hầu hết thời gian trong năm đều có sóng gió (nam hoặc chướng tùy mùa). Bờ dưới phía Chợ Mới bị nước từ thượng lưu chảy xuống mạnh (mùa nước đổ) nên bờ đất âm thầm bị đứt chân, lở sụp từng mảng lớn, có khi sụp cả ngàn mét vuông, gây kinh hoàng. Truyền rằng, Chưởng cơ Lễ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh thấy vậy đặt tên Thuận Giang, từ đó sông trở nên hiền hòa. Rồi anh đọc thuộc lòng mấy câu thơ của Nguyễn Liêng Phong trong Nam kỳ phong tục diễn ca:

“Vàm Nao chữ đặt Hồi Oa

Chỗ nhằm mũi nước chảy qua quanh dòng

Sông Sau sông Trước hai dòng

Phân ra hai ngả ngoài trong vận đào

Các ngả gần chảy nhập vào

Tạc kêu là xứ Vàm Nao rõ ràng”

Bãi này có khoảng 20 ghe (mỗi ghe có tải trọng khoảng 1 tấn), ghe nào cũng khẩn trương bủa lưới. Người bủa móc bằng dầm; kẻ bủa bằng tay. Theo tay lưới, cứ một đoạn có một ngọn đèn chập chờn trên sóng nước. Phía bến phà Thuận Giang, mặt trời đỏ ối dần chìm khuất trong bóng cây xanh cùng những ngôi nhà tường rải rác dọc bờ sông. Những chuyến phà từ xã Kiến An (Chợ Mới, An Giang) chậm chạp di chuyển sang cù lao Tây (huyện Thanh Bình, tỉnh Đồng Tháp) cùng hàng bao nhiêu ghe giòn tan tiếng máy nổ xuôi ngược hai bên bờ sông, vì đoạn giữa sông chừng 400 – 500m đã dày đặc những lưới là lưới. Bóng đêm dần phủ mặt sông. Những ngọn đèn dầu sáng chập chờn, lung linh trên mặt nước. Trong bóng tối dày đặc của đêm đen, nhìn xa cứ tưởng là có sao sa, vì trong khoảng chừng 3km một khúc sông, hàng ngàn ngọn đèn dầu le lói, chập chờn. Lần đầu tiên trong đời tôi được thưởng ngoạn một cảnh tượng kỳ thú trên vùng sông nước Cửu Long. Cái thích thú của một cảnh quan kỳ ảo và diễm lệ mà tôi đã để vuột từ mấy năm qua với nhóm đánh lưới cá bông lau ở hạ nguồn sông Hậu, gần Biển Đông.

THÓT TIM NƠI Ổ CÁ!

Đêm càng tối đen, cảnh quan càng thêm quyến rũ. Bất thần Lê Hữu Tín kéo chúng tôi trở về thực tại với mâm nhậu đã sẵn sàng. Anh Bi rảnh tay, ngồi vào mâm, bỏ mặc chiếc ghe trôi bập bềnh theo con nước. Bất thần anh Bi cầm bọc nilon đựng mớ ruột heo phá lấu liệng tõm xuống sông, nói với nụ cười tự hào: “Mồi bén không dùng, nhậu chi thứ đó”. Anh giở bửng sạp ghe lấy ra một dĩa cá bông lau chiên tươi cùng một gàu mên canh chua cá bông lau. Thằng Nguyên dòm thấy, đói bụng, mẹ nó bới chén cơm đặt khứa cá bít mặt. Giữa trời nước bao la, chúng tôi uống ngọt từng ly rượu đế. Anh Bi nói: “Ổ này dài khoảng 1km, là cái rún của cá bông lau. Chờ con nước ròng thì cuốn lưới”. Ngồi trong mâm mà anh Hồ Thanh Điền (Phó Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật tỉnh An Giang) cứ mê mải nhìn xung quanh. Có lẽ anh đang bắt một tứ thơ nào đó. Anh Nguyễn Hữu Hiệp nói: “Cá bông lau có mặt ở Vàm Nao chừng 50 năm đổ lại, việc bủa lưới mới có gần đây. Xưa kia, người ta câu. Lưỡi câu cá bông lau bự bằng căm xe Honda. Mồi “nhạy” nhất là gián. Mỗi lưỡi móc chừng 10 con, thả xuống, giựt lên, bảo đảm dính liền”. Ghe anh Nguyễn Văn Chúng trôi tấp vào. Uống lấy thảo với chúng tôi một ly rượu, khà một tiếng, anh Chúng cho biết năm nay 27 tuổi, làm nghề này từ 10 năm nay. Bủa lưới toàn là dân “cha truyền con nối”. Nghề hạ bạc, chim trời cá nước nên ai muốn đánh bắt, cứ việc.

Niềm vui của anh Bi khi bắt được con cá bông lau 12kg.

Không như miệt Cầu Kè (Trà Vinh), Đại Ngãi (Sóc Trăng), mùa cá bông lau đến từ trước và sau Tết Nguyên đán. Ở Vàm Nao, mùa cá bông lau bắt đầu từ tháng 9 tới tháng 4 âm lịch năm sau. Đó là mùa những con cá từ hạ lưu ngược lên thượng nguồn Mekong. Rộ nhất là cữ tháng 2 âm lịch. Cứ nhìn đèn, nhìn ghe “đen kịt” trên mặt sông thì biết. Ba bãi cá với chừng 60 – 70 ghe của ngư dân hai bên bờ sông Tiền đủ biết trữ lượng cá nhiều tới chừng nào. Ghe “ken” ghe. Lưới “chồng” lên lưới. Cá nào chạy thoát. Có hôm, cá vô nhiều tới nỗi rách lưới. Những bữa đó, nhìn mặt sông thấy cá “ngớp” lia chia, quẫy đùng đùng. Có năm bắt được cá bông lau bự cỡ đứa con nít, nặng tới 20kg. Có năm thấy cá nược đua ngoạn mục. Đã nhất là năm 1998, cha anh Bi (ông Nguyễn Văn Nga) bắt được con cá hô nặng 143kg, bán 23.000đ/kg, được trên 3 triệu đồng. Tháng mưa già, ngư dân còn đánh bắt được cá tra bằng, cá tra nghệ, mỗi con nặng khoảng 15kg. Loại cá này không biết từ đâu tới, cắt bỏ đầu, ai cũng lầm là cá bông lau. Bán cũng “nặng” tay tiền. Bất ngờ, chị Châu buột miệng: “Nghề bà cậu này kiếm được ngày nào “xào” ngày đó. Bữa nào hổng đi được thì… đói! Hết mùa cá, tụi tui phải làm thuê làm mướn mới có miếng ăn!”.

Bất ngờ có mấy hột mưa nhỏ rí lất phất bay, ảnh hưởng đợt không khí lạnh tràn về phương Bắc mấy ngày nay. Tôi buột miệng hỏi: “Nào giờ có ông tây bà đầm theo ghe chơi?”. Anh Bi đáp: “Hông. Nhưng có mấy tay Đài Loan về thăm quê vợ tò mò đi theo. Rồi ghiền theo ghe, ghiền luôn các món ăn từ cá bông lau”. Anh Chúng vừa cuốn lưới vừa trả lời câu hỏi của anh Điền: “Hồi trước, người ta cữ dặn mua cá, cữ giặt đồ để lên ghe vì như vậy sẽ dìa (về) ghe không. Người ta còn cúng bãi với thủ vĩ heo nữa. Bây giờ bỏ hết rồi”. Nói xong, anh hối chị vợ Thu Sương huơ dầm tách đi. Thu Sương quê Sóc Trăng. Một lần đi Phú Tân, thưởng thức cá bông lau “nhức” răng, gặp anh Chúng, mê luôn cả hai. Vậy là chị rời bỏ mảnh đất giồng về đây sống đời sông nước từ vài năm nay.

Nước ròng. Ghe anh Nguyễn Văn Khen tấp gần. Tay lưới cuốn lên. Trong chốc lát anh la lớn: “Dính rồi”. Sau đó là tiếng cá quẫy trong lưới. Lần đầu tiên trong đời, hơn 60 tuổi, tôi mới thấy con cá dài chừng 7 tấc. Anh Bi nói nặng khoảng 8kg. Rồi lát sau, trong lưới anh Khen lại dính thêm mấy con nữa. Con sau cùng dài khoảng 1m, nặng ước chừng 10kg. Bốn con cá nặng khoảng 20kg. Anh Bi từ từ cuốn lưới. Lưới cứ nhẹ hẫng. Còn 7 ngọn đèn trên sông nữa thôi là anh Bi cuốn sạch lưới. Tim chúng tôi như thắt lại vì thấy không có cá. Chúng tôi “nặng bóng vía” chăng? Bất chợt, anh Bi cười tiếng lớn. “Trời đất!”. Tim chúng tôi lại thắt lại vì một con cá nặng chừng 8kg dính lưới. Rồi một con nữa cũng chừng ấy ký. Rồi lại một con nữa nặng tới 12kg, dài cỡ từ ngực tới chân tôi. Con nào cũng nằm im re trong lưới. Cá chết. Anh Bi vẫn hớn hở nói: “Chết thì chết. Giá 30.000đ/kg như cá sống. Cá chết vì dính lưới lâu quá, không lên “ngớp” được”. Vậy là, cũng như anh Khen, anh Bi sẽ có số tiền khoảng 600.000đ cho chuyến bủa đầu hôm. Ghe nổ máy về bến trong những hạt mưa lất phất như rải bột. Cặp bến lúc 21 giờ 30, chúng tôi thấy cô Thu Sương xinh đẹp như bông lục bình, ngồi một mình trước mũi ghe cười toe toét, khoe dính được ba con, chừng 18kg. Bạn hàng chờ sẵn lấy đi rồi.

GIÁ BÈO HƠN LÒNG TONG, CÁ CHỐT!

Sáng hôm sau, chị vợ anh Hiệp giữ tôi ở lại thưởng thức hương vị đặc sản quê mình. Chị nói mùa này ngoài chợ tràn ngập cá bông lau. Cá tươi xanh, không cần ướp nước đá, bán cho lái bổ đi các nơi. Mấy hôm nay, cá bán lẻ 45.000đ/kg. Trưa đó, chị đãi tôi món canh chua và cá bông lau chiên tươi, ngon “thấu xương”.

Tôi về Cần Thơ. Hôm sau, anh Hiệp điện xuống cho hay: Giá cá tuột xuống rồi. 35.000đ/kg nguyên con; 20.000đ/kg đầu cá; 30.000đ/kg bụng cá và 40.000đ/kg đuôi cá. Trong khi đó, giá cá lòng tong, cá chốt tại chợ Phú Tân chỉ có 30.000đ/kg, cá lưỡi trâu tới 60.000đ. Chưa hết, khi tôi viết những dòng này (21 giờ ngày 23-3), anh Hiệp lại điện tới, “la” lên cá xuống nữa rồi, cân bạn hàng chỉ có 20.000đ/kg/con.

Ổ cá vào mùa. Một đêm ngư dân bủa tối thiểu 2 chuyến, được chừng 40kg cá bông lau. Ba bãi có khoảng 60 – 70 ghe, số lượng cá bủa được nhiều biết chừng nào. Giá bèo hơn cá hủn hỉn là chuyện không có gì đáng ngạc nhiên!

PHÙ SA LỘC